قلب هر خودرویی موتور آن می باشد و مهمترین اتفاقی که داخل سیلندرهای خودرو ، به وقوع می پیوندد احتراق مخلوط سوخت و هوا می باشد؛ واژه احتراق در واقع به معنای انفجار به موقع می باشد؛ موج انفجار به وجود آمده داخل سیلندر ، باعث رانده شدن سریع و با قدرت پیستون به سمت پایین می شود و رانده شدن پیستون ها به سمت پایین باعث گردش میل لنگ و به وجود آمدن نیرو و انرژی در خودرو می گردد.
برای احتراق داخل سیلندر ، ابتدا در مرحله مکش مخلوط معینی از سوخت و هوا وارد سیلندر می شود که در شکل زیر با رنگ سبز نشان داده شده است.
برای ورود هوا به سیلندر ، هوای ورودی باید از فیلتر هوا ، عبور کند تا ذرات گرد و غبار و ناخالصی ها ، به درون سیلندر وارد نشوند ، سپس یا بصورت فشرده شده (یعنی فشار هوای ورودی به سیلندر ، زیادتر از فشار جو باشد) و یا با فشار جو ، از طریق منیفولد ورود هوا به داخل سیلندر فرستاده می شود؛ به همراه هوا ، می بایست سوخت نیز داخل سیلندر موجود باشد ، ورود سوخت به همراه هوا ، با دو روش انجام می شود.
1- کاربراتور
2- انژکتور
کاربراتور در خودروهای قدیمی استفاده می شد ، در خودروهای کاربراتوری ،مجموعه کاربراتور که شامل قطعات و مکانیزم های مختلفی می باشد ، وظیفه مخلوط کردن سوخت ، با هوای ورودی را بر عهده دارد. در واقع کاربراتور ، سوخت را به صورت پودر ، با هوای ورودی مخلوط می کند ، پس از اختلاط سوخت و هوا احتراق مخلوط سوخت و هوا در سیلندر ، با ایجاد جرقه امکان پذیر می شود (البته در موتورهای بنزینی) ، یعنی باید در زمان مشخصی از مرحله تراکم ، شمع جرقه بزند تا مخلوط سوخت و هوا منفجر (محترق) شود تا در مرحله انبساط ، موج انفجار حاصله ، پیستون را به سمت پایین حرکت دهد. جهت آشنایی بیشتر با عملکرد سیستم جرقه (شمع ، کوئل و...) ، مکانیزم های سوخت رسانی (کاربراتور ، انژکتور و...) به بخش مربوطه مراجعه نمایید؛ در این صفحه ، ورود هوا به داخل سیلندر یا همان تنفس خودرو را بررسی می کنیم.
در شکل زیر نمایی کلی از سیستم تنفس موتور (به صورت برش خورده) را می بینید.
هوای مورد نیاز محفظه احتراق ، از مجموعه سیستم ورود هوا تامین می شود ، این مجموعه شامل منیفولد ورود هوا ، دریچه گاز ، فیلترهوا و محفظه های میانی یا لوله های واسطه می باشد.
هوای ورودی ابتدا باید تصفیه شود و گرد و غبار و ذرات ریز و درشت آن گرفته شود ، برای این منظور از فیلترهوا استفاده می شود ، فیلتر هوا اجازه ورود ناخالصی های هوای ورودی را نمی دهند و هوای صاف و تصفیه شده را به موتور می فرستد. به شکل زیر نگاه کنید ، فیلترهوا با خطوط زرد (که به دور آن کشیده شده) مشخص شده است. هوا پس از گذر از فیلترهوا از طریق لوله های واسطه (که با خط سبز به دور آن مشخص شده) راه خود به سمت موتور را ادامه می دهد.
ممکن است طول لوله واسطه کوتاه تر باشد مانند شکل زیر؛ در این شکل نیز مجددا فیلترهوا با خطوط زرد مشخص شده و هوا پس از گذر از فیلترهوا از طریق لوله واسطه (با خط سبز) راه خود به سمت موتور را ادامه می دهد.
در بسیاری از خودروها ، هوا ابتدا از طریق لوله های واسطه وارد فیلترهوا شده و پس از تصفیه ، مجددا از طریق لوله های میانی (واسطه) به سمت ورودی هوای موتور ادامه مسیر می دهند ، این سیستم در بیشتر خودروهای امروزی کاربرد دارد چون در طراحی سیستم ورودی هوای اکثر خودروها سعی شده هوای مورد نیاز ، از جلوی خودرو گرفته شود تا هوای سردتر ، سنگین تر(غلیظ تر) و پرفشارتری(مخصوصا در سرعت های بالا) به داخل خودرو وارد شود ، چون هرچقدر هوای ورودی سردتر باشد ، به علت خاصیت تراکم بیشتر هوای سرد ، حجم هوای بیشتری وارد موتور می شود و احتراق بهتری صورت می گیرد. در این سیستم فیلترهوا با کاور پوشانده شده ، در شکل زیر کاور (پوشش) پلاستیکی فیلترهوا با دایره قرمز مشخص شده و هوا ، از طریق لوله واسطه از جلوی خودرو (قبل از عبور هوا از رادیاتور) به فیلترهوا رسانیده می شود.
هنگام تعویض فیلترهوا می توان با بازکردن درب کاور ، براحتی فیلترهوا را مشاهده نمود.
فیلترهوا یک قطعه مصرفیست و به مرور زمان کثیف شده و خود مانعی در رسیدن هوای کافی به موتور می شود بنابراین می بایست در فواصلی که توسط کارخانه سازنده خودرو مشخص می شود تعویض شود.
هوا ، پس از عبور از فیلتر هوا و لوله های واسطه به دریچه گاز می رسد ، دریچه گاز ، وظیفه کنترل مقدار هوای ورودی به داخل موتور را برعهده دارد. در شکل زیر مجموعه فیلتر ، کاور و لوله های واسطه باز شده و شما می توانید دریچه گاز را مشاهده نمایید.
هنگامی که راننده ، پایش را بر روی پدال گاز می گذارد ، درواقع دریچه گاز را باز می کند ، پدال گاز با یک سیم فلزی (به آن سیم گاز می گویند) به دریچه گاز وصل می شود ، هرچقدر پدال گاز بیشتر فشرده شود ، دریچه گاز بیشتر باز شده و هوای بیشتری به سیلندرها می رسد و دور موتور افزایش پیدا می کند. همانگونه که در شکل زیر مشاهده می کنید در سمت چپ دریچه گاز ، مکانیزمی وجود دارد که انتهای سیم گاز به آن وصل می شود ، در این شکل باز و بسته کردن دریچه گاز توسط دست را می بینید.
دریچه گاز ممکن است یک دهنه باشد (شکل بالا) یا دو دهنه مانند شکل زیر
در خودروهایی (مخصوصا خودروهای کاربراتوری) ممکن است دریچه گاز دارای چهار دهنه باشد. در شکل زیر یک دریچه گاز چهار دهنه مربوط به خودرو کاربراتوری را مشاهده می کنید.
در بعضی از خودروهای امروزی ، سیم گاز حذف شده و به جای آن یک موتور الکتریکی برای باز و بسته کردن دریچه گاز استفاده می کنند ، در واقع سنسوری در پشت پدال گاز نصب می شود و بر حسب فشار پای راننده بر پدال گاز ، به همان اندازه دریچه گاز را باز می کند. در شکل زیر یک دریچه گاز را مشاهده می کنید که به جای مکانیزم سیم گاز ، دارای یک موتور در سمت راست خود می باشد.
آخرین قسمتی که در سیستم هوای ورودی به موتور نقش ایفا می کند ، منیفولد هوای ورودی می باشد ، منیفولد به بدنه سیلندر متصل شده ، هوای ورودی از دریچه گاز را بین سیلندرها تقسیم می کند و به طور مساوی به هر سیلندر ، هوای لازم را می فرستد ؛ به علاوه دریچه گاز ، در ابتدای منیفولد نصب می شود. در شکل زیر ، یک منیفولد هوا را مشاهده می کنید ، در این شکل سمت ورودی هوای منیفولد به سیلندر نشان داده شده ، در شکل ، خطوط اتصال منیفولد به سیلندر توسط واشر نارنجی رنگی آب بندی شده است.
در شکل زیر موقعیت منیفولد در داخل خودرو نشان داده شده است.
منیفولد بعضی از خودروها مخصوصا خودروهای کاربراتوری ، هوا را از بالا وارد سیلندر می کند مانند شکل زیر
در شکل زیر منیفولد یک خودروی انژکتوری هشت سیلندر خورجینی را به همراه دریچه گاز نصب شده بر روی آن مشاهده می کنید.
به طور کلی منیفولد خودروها انواع و شکل های مختلفی می توانند داشته باشند ، چند مدل منیفولد را در شکل زیر می بینید.
برچسب ها
